Hyperbare Zuurstoftherapie (HBOT): Wetenschappelijk Onderbouwde Zuurstoftherapie
Hyperbare zuurstoftherapie (HBOT) is een veilige, niet-invasieve behandeling waarbij je zuivere zuurstof inademt in een onder druk staande cabine. Bij een druk tussen de 1,3 en 1,5 ATA (atmosfeer absoluut) – iets hoger dan de normale luchtdruk op zeeniveau – neemt je lichaam veel meer zuurstof op dan via gewone ademhaling. Deze extra zuurstof ondersteunt het herstel, de regeneratie en het evenwicht van het lichaam.
Ziekenhuizen gebruiken hogere druk (2.0–3.0 ATA) voor specifieke, door de goedgekeurde aandoeningen. Maar milde HBOT (1.3–1.5 ATA) wordt steeds vaker gebruikt in wellnesscentra vanwege het comfort, de veiligheid en de brede werking.
Hoe Werkt HBOT? (Wetenschappelijk Aangetoonde Mechanismen)
1. Meer Zuurstof in Alle Lichaamsvloeistoffen
Door de verhoogde druk lost zuurstof niet alleen op in rode bloedcellen, maar ook in plasma, lymfe, hersenvocht en weefselvloeistof. Hierdoor kan zuurstof:
- Dieper doordringen in slecht doorbloede weefsels
- Ontstekingsgebieden bereiken
- Celherstel versnellen
Bewezen effect: Tot 10–15 keer meer zuurstofopname in het lichaam, wat genezing versnelt.
2. Vermindering van Ontstekingen
HBOT verlaagt ontstekingsbevorderende stoffen zoals TNF-α en IL-1β, en stimuleert antioxidanten zoals glutathion.
Bewezen effect: Minder systemische ontstekingen, nuttig bij chronische pijn, auto-immuunziekten en post-virale klachten.
3. Ondersteuning van Mitochondriën en Energieproductie
Dankzij de extra zuurstof produceren mitochondriën meer ATP (energie).
Bewezen effect: Meer energie, beter herstel en betere cognitieve prestaties.
4. Vorming van Nieuwe Bloedvaten (Angiogenese)
HBOT stimuleert de afgifte van VEGF (vasculaire groeifactor), wat zorgt voor nieuwe bloedvaatjes in zuurstofarme gebieden.
Bewezen effect: Verbeterde doorbloeding, sneller weefselherstel.
5. Hersenherstel en Neuroplasticiteit
Extra zuurstof ondersteunt de groei van nieuwe hersencellen (neurogenese) en het versterken van hersenverbindingen (neuroplasticiteit).
Bewezen effect: Verbetering van geheugen, concentratie en stemming, vooral na hersenletsel of stress.
6. Ondersteuning van het Immuunsysteem
HBOT versterkt het afweersysteem door:
- Activiteit van witte bloedcellen te verbeteren
- Zuurstofarme ziekteverwekkers te remmen
- Ontgifting en celherstel te ondersteunen
Bewezen effect: Beter herstel bij infecties, minder ontstekingsreacties, betere weerstand.
Door de Goedgekeurde Indicaties (Meestal ≥ 2.0 ATA)
De Zorginstituut heeft HBOT goedgekeurd voor de volgende aandoeningen, die meestal behandeld worden met hoge druk (≥ 2.0 ATA):
- Decompressieziekte en gasembolie
- Koolmonoxidevergiftiging
- Ernstige anaerobe of gemengde wekedeleninfecties
- Verpletteringsletsels en acute traumatische ischemie
- Diabetische voetulcera
- Osteoradionecrose en wekedelenradionecrose
- Chronische refractaire osteomyelitis
Off-Label en Opkomende Toepassingen (Vaak 1.3–1.5 ATA)
Veel mensen ervaren baat bij HBOT voor klachten die (nog) niet officieel zijn goedgekeurd, maar die wel ondersteund worden door wetenschappelijk onderzoek en praktijkervaring.
Neurologisch & Cognitief
- Hersenschudding en traumatisch hersenletsel
- Herstel na beroerte
- Geheugenverlies en cognitieve achteruitgang
- ADHD, stress en burn-out
- Angst, depressie, PTSS
- Autisme
- Brain fog en vermoeidheid
- Parkinsons, Dementia en Alzheimers
Chronische Aandoeningen & Ontstekingen
- Long COVID
- Fibromyalgie, chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS/ME)
- Ziekte van Lyme
- Auto-immuunziekten
- Prikkelbare darm, Crohn en colitis
Herstel & Welzijn
- Sportprestaties en spierherstel
- Sneller herstel na operaties
- Huidverjonging en anti-aging
- Jetlag en reisvermoeidheid
- Detox-ondersteuning
Deze toepassingen zijn off-label, maar worden ondersteund door een groeiend aantal studies en klinische ervaringen.
Disclaimer: Ik claim niet dat hyperbare zuurstoftherapie (HBOT) een genezing biedt voor de hierboven genoemde off-label aandoeningen. Wat ik wel stel, is dat de wetenschappelijk bewezen werkingsmechanismen van HBOT – zoals verbeterde zuurstofopname, ontstekingsremming en ondersteuning van celherstel – deze therapie tot een waardevolle aanvulling kunnen maken binnen een breder behandel- of herstelplan.